Biografia

Biografia

Pierwszy raz o zespole Dżem, choć wtedy raczej znanym jako Jam, można usłyszeć już w 1973 roku. Nazwa ma odnosić się do jamu – zbiorowego grania, podczas którego muzycy improwizują na wybrany wcześniej temat. Grupa powstaje w Tychach z inicjatywy braci Adama i Bena Otrębów, a także Pawła Bergera i Aleksandra Wojtasiaka. W grudniu tego samego roku dołącza do nich Ryszard Riedel. Latem 1975 roku miejsce poprzednich perkusistów zajmuje Leszek Faliński, a trzy lata później, do zespołu dołącza Tadeusz Faliński. W latach 1973-1978 działalność formacji jest bardzo nieregularna i aż do 1980 roku grupa występuje jako amatorski zespół bluesowo – rockowy. Nie trwa to jednak długo, bo tego samego roku, Dżem otrzymuje pierwszą nagrodę, którą zdobywa podczas Przeglądu Amatorskich Zespołów Muzycznych w Tychach. Niewiele później, kapela bierze udział w I Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie.

Na scenie pojawia się już stały skład grupy, czyli Ryszard Riedel, Adam Otręba, Jerzy Styczyński oraz Leszek i Tadeusz Falińscy. Dzięki tym występom, artyści stają się znani szerszym kręgom publiczności i udaje im się pojawiać na wielu znaczących festiwalach. Występują podczas Folk Blues Meeting w Poznaniu, stają na scenie podczas Festiwalu w Jarocinie, a także biorą udział w Rock Na Wyspie we Wrocławiu, Muzycznym Campingu w Brodnicy, Rawa Blues w Katowicach, a także podczas Festiwalu FAMA w Świnoujściu. W czerwcu 1984 roku, grupie udaje się wystąpić za granicą – pierwszy koncert poza Polską odbywa się w Berlinie. Podczas świnoujskiej FAMY zarejestrowany zostaje materiał, który wykorzystany będzie potem na pierwszym wydaniu fonograficznym Dżemu. Artyści biorą także udział w Olsztyńskich Nocach Bluesowych, a na początku kolejnego roku wyjeżdżają koncertować w Szwajcarii.

Wtedy też ukazuje się pierwszy, a także jeden z najpopularniejszych albumów Dżemu, krążek pod tytułem „Cegła”. To własnie na nim pojawiają się sławne przeboje tej grupy – „Whisky”, „Czerwony jak cegła”, „Oh, Słodka”, „Jesiony”, „Ballada o dziwnym malarzu”, „Boczny wiatr”, „Nieudany skok” oraz „Kim jestem – jestem sobie”. W tym samym roku grupa pojawia się znów na Festiwalach w Olsztynie, Jarocinie, Sopocie, Brodnicy, a także na scenie Rock dla Pokoju w Gdańsku. W grudniu 1985 roku, Dżem gra dwa koncerty w teatrze STU w Krakowie, z których materiał znajdzie się potem na „Absolutely Live”. W 1986 roku, artyści wydają kolejny krążek pod tytułem „Zemsta nietoperzy”, a rok później odbywają trasę koncertową „Blues/Rock Top ‘86“. Poza występami, zespół towarzyszy także artystom, którzy zostają wybrani w ankiecie „Jazz Forum“ – Monice Adamowskiej, Tadeuszowi Nalepie oraz Ireneuszowi Dudkowi. Z Nalepą udaje się stworzyć i wydać pełen album, który na rynku pojawia się pod tytułem „Numero Uno“. Rok później, Dżem produkuje kolejny longplay „Tzw. przeboje – całkiem live“, a także (poza polskimi występami) wyjeżdża do NRD na Folk-Blues Festival w Weimarze i Leningradzie. Podczas koncertowania, grupa występuje bez Riedla, a towarzyszy jej Martyna Jakubowicz. Także w 1988 roku, artyści pojawiają się w programie telewizyjnym „Dżem i przyjaciele“, a niewiele później wyruszają w trasę koncertową po Kazachstanie. I tym razem towarzyszy im Jakubowicz.

W połowie 1989 roku, zespół, tym razem już z Riedlem, gra urodzinowy koncert w katowickim Spodku. Kilka miesięcy później, na półki trafia „Najemnik“, a pod koniec roku kolejne wydawnictwo zespołu – „The Band Plays On...“, na którym pojawiają sie tylko instrumentalne utwory muzyków Dżemu. 1 stycznia 1991 roku, Ryszard Riedel, Adam Otręba, Benedykt Otręba, Paweł Berger, Jerzy Styczyński oraz manager zespołu Leszek Martinek, zakładają spółkę cywilną Dżem, a pierwszym albumem wydanym przez nich jest krążek „Detox“. Projekt ten zyskuje bardzo dobre oceny i przez wielu krytyków jest uważany za najlepszą płytę w dorobku grupy. Rok później, Dżem wystepuje po raz kolejny w katowickim Spodku, gdzie bierze udział w programie „Dżem Session“. Materiał z tej imprezy zostaje wydany na dwupłytowym albumie pod tytułem „Wehikuł czasu – Spodek ‘92“. W październiku 1993 roku, zespół nagrywa krążek „Autsajder“, do którego singla o tym samym tytule, zostaje nakręcony teledysk. To ostatnie wydawnictwo, na którym pojawia się Ryszard Riedel.

 

Muzyk umiera 30 lipca 1994 roku z powodu niewydolności serca i problemów z narkotykami. Rok później, do grupy dołącza Jacek Dewódzki, który zastępuje Riedla jako wokalista. Wtedy też zorganizowane zostają koncerty upamiętniające zmarłego artystę, na których pojawiają się znani goście z branży muzycznej – między innymi, nagrywający wcześniej z Dżemem, Tadeusz Nalepa. Tego samego roku ma także miejsce premiera pierwszej płyty z Dewódzkim – „Kilka zdartych płyt“. 12 lipca 1996 roku, Dżem pojawia się w Operze Leśnej w Sopocie i występuje jako support przed zespołem ZZ Top. Rok później ukazuje się seria wznowień wcześniej wydanych płyt, a także nowy krążek pod tytułem „Pod wiatr“. Dżem znów pojawia się w Sopocie, supportując tym razem The Rolling Stones, z czego powstają dwie płyty z materiałem zarejestrowanym podczas imprezy. W 2000 roku, na rynku pojawia się ostatni już album z Jackiem Dewódzkim. „Być albo nie mieć“ zostaje wydane w czerwcu, a niedługo po premierze, zespół występuje podczas Festiwalu w Opolu, gdzie świętuje swoje dwudziestolecie.

Cztery lata później, do grupy dołącza Maciej Balcar i wtedy też zostaje wydane kolejny album pod tytułem „2004“. W tym samym czasie na rynku ukazuje się materiał zarejestrowany podczas koncertów na Przystanku Woodstock, który wraz z kolejnym, podobnym materiałem, doczeka się statusu złotej płyty i kolekcjonerskiego wydania "Przystanek Woodstock 2003" i "Przystane Woodstock 2004“  na DVD. Także w 2004 roku, na półki trafia „Złoty paw“, który jest sumą największych przebojów Dżemu. 27 stycznia 2005 roku, w wypadku samochodowym ginie Paweł Berger, ku którego czci, zespół występuje na koncercie „Pamięci Pawła Bergera“. Z tego wydarzenia powstaje podwójna płyta koncertowa o tym samym tytule. W 2008 roku, Dżem supportuje Erica Claptona, a rok później pojawia się płyta z materiałem zarejestrowanym podczas „Breakout Festiwal 2007“. Także w 2009 roku, zespół świętuje swoje trzydziestolecie działalności artystycznej i występuje w katowickim Spodku. Nagrania z tej imprezy trafią na płytę złożoną z 3 DVD i 4 płyt CD, co jest największym wydawnictwem w skali światowej. W 2010 roku, Dżem supportuje AC/DC na warszawskim lotnisku Bemowo, a w listopadzie tego samego roku wydaje kolejny krążek pod tytułem „Muza“. Rok później, album osiąga status złotej płyty.